صلاحیت‌های دادگاه صلح
دادگاه صلح بر اساس قانون جدید شوراهای حل اختلاف و با هدف تسهیل و تسریع در رسیدگی به برخی دعاوی خاص و جرائم خفیف، دارای صلاحیت‌های مشخصی است. این دادگاه، علاوه بر امکان ایجاد صلح و سازش، در مواردی صلاحیت رسیدگی قضایی و صدور حکم را دارد. شناخت صلاحیت‌های دقیق این دادگاه از آنجا که شامل انواع دعاوی مالی، حقوقی و جرائم تعزیری درجه هفت و هشت می‌شود، برای قضات و وکلا اهمیت ویژه‌ای دارد. این موضوع به تعیین مرزهای صلاحیتی بین دادگاه صلح و سایر محاکم کمک می‌کند.
تعاریف و جزئیات حقوقی
1. صلاحیت قضایی دادگاه صلح: دادگاه صلح بر اساس قانون، صلاحیت رسیدگی به دعاوی مالی، دعاوی حقوقی مرتبط با مالکیت، دعاوی خانوادگی در چارچوب مشخص و جرائم تعزیری درجه هفت و هشت را داراست. این صلاحیت شامل مواردی است که ارزش مالی آن‌ها از سقف تعیین‌شده تجاوز نمی‌کند و یا جنبه‌های کیفری خفیف دارند.
- منبع قانونی: ماده ۳ قانون شورای حل اختلاف مصوب ۱۴۰۲.
2. دعاوی مالی: دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی مالی تا سقف یک میلیارد ریال رسیدگی کند. این شامل اختلافات مرتبط با معاملات، اجاره، و موارد مشابه است.
- منبع قانونی: ماده ۱۰ قانون شورای حل اختلاف.
3. دعاوی حقوقی: دعاوی حقوقی مرتبط با تصرف عدوانی، مزاحمت، ممانعت از حق و الزام به تنظیم سند رسمی از جمله مواردی هستند که در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارند.
- منبع قانونی: ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف.
4. دعاوی خانوادگی: دعاوی مرتبط با مهریه، نفقه و جهیزیه در چارچوب سقف مالی تعیین‌شده و دعاوی مربوط به حصر ورثه نیز در این دادگاه رسیدگی می‌شوند.
- منبع قانونی: ماده ۴ قانون حمایت خانواده.
5. جرائم تعزیری: دادگاه صلح صلاحیت رسیدگی به جرائم تعزیری درجه هفت و هشت مانند تخلفات رانندگی، جرایم غیرعمدی ناشی از کار و تصادفات را دارد.
- منبع قانونی: ماده ۵۴ قانون مجازات اسلامی.
سوالات و پاسخ‌ها
1. صلاحیت‌های دادگاه صلح شامل چه نوع دعاوی می‌شود؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : صلاحیت دادگاه صلح شامل دعاوی مالی، حقوقی و برخی دعاوی کیفری جزئی است.
- منبع قانونی: ماده ۳ قانون شورای حل اختلاف.
2. آیا دادگاه صلح به دعاوی مالی رسیدگی می‌کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح به دعاوی مالی تا سقف یک میلیارد ریال رسیدگی می‌کند.
- منبع قانونی: ماده ۱۰ قانون شورای حل اختلاف.
3. آیا دعاوی حقوقی مربوط به تصرف عدوانی در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی مربوط به تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق در صلاحیت دادگاه صلح هستند.
- منبع قانونی: ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف.
4. آیا دادگاه صلح صلاحیت رسیدگی به دعاوی مربوط به مهریه را دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی مرتبط با مهریه تا سقف یک میلیارد ریال در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارد.
- منبع قانونی: ماده ۴ قانون حمایت خانواده.
5. آیا دعاوی تخلیه و تعدیل اجاره‌بها در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی تخلیه عین مستأجره و تعدیل اجاره‌بها رسیدگی کند.
- منبع قانونی: ماده ۱۲ قانون شورای حل اختلاف.
6. آیا دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی مرتبط با حصر ورثه رسیدگی کند؟
وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی حصر ورثه و مسائل مرتبط مانند مهر و موم و رفع آن در صلاحیت این دادگاه هستند.
- منبع قانونی: ماده ۲۰۰ قانون امور حسبی.
7. آیا دعاوی مالی بیش از یک میلیارد ریال در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : خیر، دعاوی مالی بیش از یک میلیارد ریال خارج از صلاحیت دادگاه صلح هستند و به دادگاه عمومی ارجاع می‌شوند.
- منبع قانونی: ماده ۱۰ قانون شورای حل اختلاف.
8. آیا دادگاه صلح به دعاوی نفقه رسیدگی می‌کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح به دعاوی نفقه در حدود صلاحیت مالی خود رسیدگی می‌کند.
- منبع قانونی: ماده ۴ قانون حمایت خانواده.
9. آیا دعاوی مرتبط با تصحیح و تغییر نام در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی مرتبط با تصحیح و تغییر نام و همچنین تغییر مشخصات شناسنامه در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارد.
- منبع قانونی: ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف.
10. آیا دعاوی مرتبط با الزام به اخذ پایان کار در دادگاه صلح قابل رسیدگی است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی مربوط به الزام به اخذ پایان کار در صلاحیت دادگاه صلح است.
- منبع قانونی: ماده ۸ قانون شورای حل اختلاف.
11. آیا دعاوی جرایم ناشی از کار در دادگاه صلح رسیدگی می‌شود؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، جرایم غیرعمدی ناشی از کار مانند حوادث کاری در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارند.
- منبع قانونی: ماده ۵۴ قانون مجازات اسلامی.
12. آیا دعاوی مرتبط با تصادفات رانندگی در دادگاه صلح قابل رسیدگی هستند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، جرایم غیرعمدی ناشی از تصادفات رانندگی در دادگاه صلح رسیدگی می‌شود.
- منبع قانونی: ماده ۵۴ قانون مجازات اسلامی.
13. آیا دادگاه صلح به دعاوی مرتبط با سرقفلی و حق کسب و پیشه رسیدگی می‌کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : خیر، دعاوی مرتبط با سرقفلی و حق کسب و پیشه خارج از صلاحیت دادگاه صلح هستند.
- منبع قانونی: ماده ۱۲ قانون شورای حل اختلاف.
14. آیا دعاوی مربوط به اعسار از پرداخت محکوم‌به در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورتی که دادگاه صلح به اصل دعوی رسیدگی کرده باشد، می‌تواند به اعسار از پرداخت محکوم‌به نیز رسیدگی کند.
- منبع قانونی: ماده ۲۱ قانون شورای حل اختلاف.
15. آیا دعاوی مربوط به استرداد شناسنامه و اصلاح مشخصات تحصیلی در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی مرتبط با استرداد شناسنامه و اصلاح مشخصات تحصیلی رسیدگی کند.
- منبع قانونی: ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف.
16. آیا دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی الزام به تنظیم سند رسمی رسیدگی کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح صلاحیت رسیدگی به دعاوی الزام به تنظیم سند رسمی را دارد.
- منبع قانونی: ماده ۲۲۰ قانون مدنی.
17. آیا دعاوی مرتبط با الزام به صدور پایان کار در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی مرتبط با الزام به صدور پایان کار رسیدگی کند.
- منبع قانونی: ماده ۸ قانون شورای حل اختلاف.
18. آیا دعاوی مرتبط با تأمین دلیل در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی تأمین دلیل رسیدگی کند.
- منبع قانونی: ماده ۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی.
19. آیا دعاوی مرتبط با الزام به صدور شناسنامه المثنی در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی الزام به صدور شناسنامه المثنی رسیدگی کند.
- منبع قانونی: ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف.
20. آیا دعاوی تخلیه ملک به دلیل پایان مدت اجاره در صلاحیت دادگاه صلح است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی تخلیه ملک به دلیل پایان مدت اجاره در صلاحیت دادگاه صلح است.
- منبع قانونی: ماده ۴ قانون روابط موجر و مستأجر.
21. آیا دادگاه صلح به دعاوی مرتبط با اعسار و تقسیط بدهی رسیدگی می‌کند؟
پا وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورتی که اصل دعوی در صلاحیت دادگاه صلح باشد، این دادگاه صلاحیت رسیدگی به درخواست اعسار و تقسیط بدهی را نیز دارد.
• منبع قانونی: ماده ۲۱ قانون شورای حل اختلاف.
22. آیا دعاوی مرتبط با الزام به پرداخت دیه در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی مربوط به دیه در موارد جرایم غیرعمدی و با سقف مشخص مالی در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارد.
• منبع قانونی: ماده ۵۴ قانون مجازات اسلامی.
23. آیا دعاوی تعدیل اجاره‌بها در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح صلاحیت رسیدگی به دعاوی تعدیل اجاره‌بها را دارد.
• منبع قانونی: ماده ۱۲ قانون شورای حل اختلاف.
24. آیا دعاوی مرتبط با الزام به صدور گواهی عدم سوءپیشینه در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی مرتبط با الزام به صدور گواهی عدم سوءپیشینه رسیدگی کند.
• منبع قانونی: ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف.
25. آیا دعاوی مرتبط با اثبات رشد در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی اثبات رشد نیز در صلاحیت این دادگاه قرار دارد.
• منبع قانونی: ماده ۱۲ قانون شورای حل اختلاف.
26. آیا دعاوی الزام به تنظیم قرارداد اجاره در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی مرتبط با الزام به تنظیم قرارداد اجاره در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارد.
• منبع قانونی: ماده ۱۰ قانون شورای حل اختلاف.
27. آیا دعاوی مربوط به الزام به صدور جواز کسب در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی الزام به صدور جواز کسب در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارد.
• منبع قانونی: ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف.
28. آیا دعاوی مرتبط با الزام به صدور پروانه ساختمان در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : پاسخ: بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی مرتبط با الزام به صدور پروانه ساختمان رسیدگی کند.
• منبع قانونی: ماده ۸ قانون شورای حل اختلاف.
29. آیا دعاوی الزام به تخلیه ملک تجاری در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دعاوی تخلیه ملک تجاری به دلیل پایان مدت اجاره در صلاحیت دادگاه صلح قرار دارد.
• منبع قانونی: ماده ۴ قانون روابط موجر و مستأجر.
30. آیا دعاوی تقاضای سازش در صلاحیت دادگاه صلح است؟
• وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح می‌تواند به دعاوی تقاضای سازش نیز رسیدگی کند و در صورت امکان، بین طرفین توافق ایجاد نماید.
• منبع قانونی: ماده ۷ قانون شورای حل اختلاف.
مولفین :
محمد شیاسی ( کارشناس حقوقی و ریس هیات مدیره موسسه حقوقی عدالت گستران نگین ترنم )
سید صادق قریشی ( وکیل پایه یک دادگستری و مولف کتب حقوقی )
در صورت نیاز به مشاوره می توانید با وکلا و مشاورین موسسه حقوقی عدالت گستران نگین ترنم تماس بگیرید
آقای سید علی موسوی
خانم فاطمه اسمی
خانم ملیحه علیخانی
طراحی و ساخت توسط :گروه مهر
کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به ساختنما می باشد.
