ا
اختیارات دادگاه صلح در پروندههای مرتبط با حقوق کودک و نوجوان
مقدمه ورود به بحث:
حقوق کودک و نوجوان بهویژه در مواقعی که در معرض خطر قرار میگیرد، باید بهطور ویژه و با دقت بالا مورد توجه قرار گیرد. دادگاه صلح به عنوان مرجع رسیدگی به دعاوی مدنی و خانوادگی، در موضوعات مرتبط با حقوق کودک و نوجوان، مسئولیتهای بزرگی بر عهده دارد. این مسئولیتها شامل تصمیمگیری در زمینههای حضانت، نفقه، ملاقات والدین و حمایتهای ویژه از کودکان و نوجوانان است. در مواقعی که حقوق کودک یا نوجوان تهدید میشود، دادگاه صلح میتواند با اتخاذ تصمیمات فوری یا قطعی، حقوق آنها را تضمین کند و از آسیبهای بیشتر جلوگیری نماید. اهمیت این دعاوی به دلیل تأثیرات طولانیمدت آنها بر زندگی کودکان و نوجوانان و همچنین آینده آنها است.
تعریف حقوقی:
1. حضانت: حضانت به معنای نگهداری و تربیت کودک توسط والدین یا فرد دیگری است که طبق قانون یا حکم دادگاه به این مسئولیت منصوب میشود. در صورتی که والدین نتوانند یا نخواهند به صورت مشترک مسئولیت حضانت را به عهده بگیرند، دادگاه صلح تصمیمگیری خواهد کرد.
2. نفقه: نفقه مبلغی است که طبق قانون باید توسط والدین برای تأمین نیازهای زندگی کودک یا نوجوان (اعم از خوراک، پوشاک، مسکن و آموزش) پرداخت شود. این مبلغ باید در شرایطی که کودک به کمک مالی نیاز دارد، پرداخت گردد.
3. ملاقات والدین: در صورتی که والدین از هم جدا شده باشند، دادگاه صلح میتواند با توجه به وضعیت کودک، تصمیمات مربوط به ملاقات والدین با کودک را اتخاذ کند تا از سلامت روانی و عاطفی کودک محافظت شود.
4. حمایتهای ویژه: این شامل تدابیر خاصی است که برای حمایت از حقوق کودک و نوجوان اتخاذ میشود. این تدابیر ممکن است شامل جلوگیری از آزار و اذیت، اعمال محدودیتهای خاص یا ایجاد شرایط حمایتی باشد.
تحلیل حقوقی مواد قانونی مرتبط:
ک ماده 1169 قانون مدنی: این ماده به حضانت کودک اشاره دارد و بیان میکند که حضانت تا سن 7 سالگی بر عهده مادر است و پس از آن، بستگی به شرایط کودک و والدین دارد. در صورت بروز اختلاف، دادگاه صلح تصمیمگیری میکند.
2. ماده 1202 قانون مدنی: طبق این ماده، پدر و مادر موظف به تأمین نفقه کودک خود هستند. در صورتی که والدین نتوانند نفقه را تأمین کنند، دادگاه صلح میتواند تصمیماتی در خصوص پرداخت نفقه توسط یکی از والدین یا دیگر افراد مسئول اتخاذ کند.
3. ماده 1170 قانون مدنی: در صورتی که والدین نتوانند در مورد ملاقات با کودک توافق کنند، دادگاه صلح میتواند تصمیم بگیرد که ملاقاتها تحت چه شرایطی و به چه نحوی انجام شود. هدف این تصمیمات حفظ روابط عاطفی کودک با هر دو والد است.
4. ماده 4 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان: این ماده به مسئولیتهای ویژهای اشاره دارد که برای حمایت از حقوق کودک در زمینههای مختلف، از جمله آزار و اذیت، باید توسط مراجع قضائی اتخاذ شود.
سوالات و نکات کلیدی:
1. آیا دادگاه صلح میتواند در مورد حضانت کودک تصمیم بگیرد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت توافق والدین یا به عنوان حکم موقتی، دادگاه صلح میتواند در مورد حضانت کودک تصمیم بگیرد.
2. آیا دادگاه صلح میتواند حکم به ملاقات والدین با کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح میتواند شرایط و زمانهای ملاقات والدین با کودک را مشخص کند.
3. آیا دادگاه میتواند دستور پرداخت نفقه کودک را صادر کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه صلح میتواند به درخواست سرپرست کودک، حکم پرداخت نفقه را صادر کند.
4. آیا دادگاه صلح میتواند در مسائل تربیتی کودک دخالت کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : خیر، مسائل تربیتی به اختیار والدین است، مگر در صورتی که خطر جدی برای کودک ایجاد شود.
5. آیا دادگاه صلح میتواند دستور موقتی برای حمایت از کودک صادر کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت وجود خطر، دادگاه میتواند دستورات موقتی برای حمایت از کودک صادر کند.
6. آیا دادگاه صلح میتواند حکم به تغییر حضانت کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورتی که دلایل موجه برای تغییر حضانت وجود داشته باشد، دادگاه صلح میتواند حضانت را تغییر دهد.
7. چه مدارکی برای درخواست حضانت کودک لازم است؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : مدارک شناسایی والدین، شناسنامه کودک و مدارکی که دلایل درخواست حضانت را توجیه کنند.
8. آیا دادگاه صلح میتواند حکم به جلب شخصی برای حمایت از کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در موارد خاص که کودک در خطر باشد، دادگاه میتواند دستور جلب شخصی را صادر کند.
9. آیا امکان اعتراض به حکم حضانت دادگاه صلح وجود دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، طرفین میتوانند به حکم حضانت اعتراض کنند و درخواست تجدیدنظر دهند.
10. آیا دادگاه میتواند حکم به ممنوعالخروجی کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت درخواست یکی از والدین و وجود دلایل کافی، دادگاه میتواند حکم ممنوعالخروجی کودک را صادر کند.
11. آیا دادگاه صلح میتواند دستور موقتی برای قطع ملاقات والدین بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورتی که ملاقات والدین برای کودک مضر باشد، دادگاه میتواند دستور موقت برای قطع ملاقات بدهد.
12. آیا دادگاه صلح میتواند حکم به تغییر نام کودک صادر کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت وجود دلایل کافی، دادگاه میتواند حکم به تغییر نام کودک بدهد.
13. آیا دادگاه صلح میتواند در مورد تغییر محل زندگی کودک تصمیم بگیرد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورتی که تغییر محل زندگی به نفع کودک باشد، دادگاه میتواند به درخواست سرپرست حکم دهد.
14. آیا دادگاه صلح میتواند حکم به دریافت هزینههای درمان کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه میتواند دستور پرداخت هزینههای درمان کودک را صادر کند.
15. آیا دادگاه میتواند برای کودک قیم تعیین کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت نیاز به تعیین قیم برای حمایت از حقوق کودک، دادگاه میتواند قیم تعیین کند.
16. آیا دادگاه میتواند حکم به توقف آموزش کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : خیر، مسائل آموزشی در اختیار والدین است، مگر در موارد خاص که ضرری متوجه کودک باشد.
17. آیا دادگاه میتواند حکم به حضانت موقت کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در شرایط اضطراری، دادگاه میتواند حکم حضانت موقت کودک را صادر کند.
18. آیا امکان تجدیدنظر در حکم نفقه کودک وجود دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، طرفین میتوانند درخواست تجدیدنظر در حکم نفقه کودک بدهند.
19. آیا دادگاه میتواند دستور به اخذ کمکهای مالی برای کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت نیاز، دادگاه میتواند دستور به اخذ کمکهای مالی برای تأمین نیازهای کودک بدهد.
20. آیا دادگاه صلح میتواند دستورات حفاظتی برای کودک صادر کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه میتواند دستورات حفاظتی برای حمایت از کودک در برابر خطرات صادر کند.
21. آیا دادگاه میتواند حکم به ترک اعتیاد والدین برای حضانت کودک بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورتی که اعتیاد والدین به سلامت کودک آسیب بزند، دادگاه میتواند چنین حکمی صادر کند.
22. آیا امکان درخواست حضانت کودک توسط بستگان وجود دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، بستگان نزدیک در شرایط خاص میتوانند درخواست حضانت کودک را به دادگاه ارائه دهند.
23. آیا دادگاه صلح میتواند حکم به انتقال کودک به سرپرست موقت بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در شرایطی که سلامت یا حقوق کودک در خطر باشد، دادگاه میتواند کودک را به سرپرست موقت منتقل کند.
24. آیا امکان صدور حکم حمایت مالی بلندمدت برای کودک وجود دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه میتواند حکم به حمایت مالی بلندمدت برای تأمین نیازهای کودک صادر کند.
25. آیا امکان حکم به اجبار تحصیل کودک توسط دادگاه وجود دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورتی که والدین مانع تحصیل کودک شوند، دادگاه میتواند حکم به اجبار تحصیل صادر کند.
26. آیا دادگاه میتواند دستور به ملاقات کودک با بستگان بدهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت وجود دلایل موجه، دادگاه میتواند زمان و شرایط ملاقات کودک با بستگان را تعیین کند.
27. آیا دادگاه میتواند والدین را به مشاوره خانواده ملزم کند؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت تأثیر مثبت مشاوره بر رفاه کودک، دادگاه میتواند والدین را به مشاوره خانواده ملزم کند.
28. آیا امکان درخواست معافیت از حضانت توسط والدین وجود دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، والدین در شرایط خاص میتوانند درخواست معافیت از حضانت را به دادگاه ارائه دهند.
29. آیا امکان صدور حکم برای مراقبت پزشکی خاص از کودک وجود دارد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، دادگاه میتواند حکم به مراقبت پزشکی خاص برای کودک صادر کند.
30. آیا دادگاه میتواند به تغییر حقوق سرپرستی کودک حکم دهد؟
- وکیل دادگاه صلح پاسخ می دهد : بله، در صورت بروز شرایط جدید یا تهدید به سلامت کودک، دادگاه میتواند حقوق سرپرستی را تغییر دهد.
مولفین :
محمد شیاسی ( کارشناس حقوقی و ریس هیات مدیره موسسه حقوقی عدالت گستران نگین ترنم )
سید صادق قریشی ( وکیل پایه یک دادگستری و مولف کتب حقوقی )
در صورت نیاز به مشاوره می توانید با وکلا و مشاورین موسسه حقوقی عدالت گستران نگین ترنم تماس بگیرید
آقای سید علی موسوی
آقای سید صادق قریشی
خانم فاطمه اسمی
خانم فریده عبداللهی
خانم ملیحه علیخانی
طراحی و ساخت توسط :گروه مهر
کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به ساختنما می باشد.