توافق مالی پس از طلاق توافقی
تعاریف دقیق عبارات و اصطلاحات مرتبط
توافق مالی پس از طلاق:
توافقی که زوجین در خصوص تعهدات مالی مانند مهریه، نفقه، اجرت‌المثل، و تقسیم اموال مشترک پس از طلاق انجام می‌دهند. این توافق باید به تأیید دادگاه برسد تا ضمانت اجرایی پیدا کند.
اجرت‌المثل:
مبلغی که به زن بابت کارهایی که در منزل شوهر انجام داده و وظیفه قانونی یا شرعی او نبوده، تعلق می‌گیرد. طبق ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق، این مبلغ بر اساس نظر کارشناس تعیین می‌شود.
مهریه:
دارایی‌ای که مرد در زمان عقد نکاح به زن تعهد می‌کند و باید در توافق مالی مشخص شود که چگونه پرداخت خواهد شد (نقدی، اقساطی، یا بخشیده‌شده).
نفقه:
هزینه‌های متعارف زندگی که مرد موظف به پرداخت آن به زن و فرزندان است. نفقه زوجه پس از طلاق فقط در دوران عده طلاق رجعی پرداخت می‌شود.
نحله:
مبلغ یا مال غیرنقدی که دادگاه به زن اختصاص می‌دهد، در صورتی که اجرت‌المثل به زن تعلق نگیرد. این مبلغ بر اساس مدت زندگی مشترک و توانایی مالی مرد تعیین می‌شود.
ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده:
دادگاه در زمان صدور حکم طلاق، موظف است در خصوص حقوق مالی زوجه (مهریه، نفقه، اجرت‌المثل) تصمیم‌گیری کند.
تقسیم اموال مشترک:
دارایی‌هایی که زوجین در دوران زندگی مشترک به دست آورده‌اند. توافق مالی پس از طلاق باید نحوه تقسیم این اموال را مشخص کند.
اعسار:
وضعیتی که مرد به دلیل ناتوانی مالی، قادر به پرداخت کامل تعهدات مالی خود نیست. در این صورت، دادگاه می‌تواند شرایط اقساطی تعیین کند.
سند رسمی توافق مالی:
توافق مالی که به صورت رسمی در دفاتر اسناد رسمی ثبت می‌شود و دارای ضمانت اجرایی است.
الزام به اجرای توافق مالی:
در صورت تخلف یکی از طرفین، دادگاه می‌تواند دستور توقیف اموال، جریمه مالی، یا سایر اقدامات قانونی را برای اجرای توافق صادر کند.
پرسش ۱:آیا توافق مالی پس از طلاق نیاز به تأیید دادگاه دارد؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
بله، برای اینکه توافق مالی دارای ضمانت اجرایی باشد، باید به تأیید دادگاه برسد. دادگاه مفاد توافق‌نامه را بررسی و آن را در رأی طلاق ذکر می‌کند.
منبع: ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده
ماده ۱۰ قانون مدنی
پرسش ۲:آیا زن می‌تواند همزمان اجرت‌المثل و نحله را درخواست کند؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
خیر، زن نمی‌تواند همزمان اجرت‌المثل و نحله دریافت کند. اگر زن شرایط دریافت اجرت‌المثل را نداشته باشد (مثلاً نتواند اثبات کند که کارهای او جنبه تبرعی نداشته است)، دادگاه می‌تواند مبلغی را به عنوان نحله تعیین کند.
منبع: ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق
پرسش ۳:چگونه می‌توان مهریه را در توافق مالی تعیین کرد؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
در توافق مالی باید نوع پرداخت (نقدی، اقساطی، یا بخشش) مشخص شود. برای مثال:
"مهریه خانم [نام زن] معادل [تعداد سکه یا مبلغ] به‌صورت اقساط ماهانه [مبلغ قسط] از تاریخ [تاریخ شروع] پرداخت می‌شود. در صورت تأخیر بیش از [مدت مشخص]، کل مبلغ مهریه به‌صورت یک‌جا قابل مطالبه خواهد بود."
منبع: ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی
پرسش ۴:اگر مرد نتواند مهریه یا اجرت‌المثل را پرداخت کند، چه اقدامی می‌توان انجام داد؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
زن می‌تواند از دادگاه درخواست توقیف اموال یا ممنوع‌الخروجی مرد را ارائه دهد. اگر مرد ناتوانی مالی خود را اثبات کند، دادگاه می‌تواند پرداخت را به‌صورت اقساطی تعیین کند.
منبع: ماده ۲ قانون اجرای محکومیت‌های مالی
ماده ۳ قانون اعسار
پرسش ۵:آیا زن می‌تواند سهمی از اموال مشترک پس از طلاق درخواست کند؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
بله، اگر اموالی به نام هر دو زوج باشد یا زن بتواند مشارکت مالی خود در خرید اموال را اثبات کند، می‌تواند سهم خود را مطالبه کند. دادگاه بر اساس میزان شراکت هر طرف، تقسیم اموال را انجام می‌دهد.
منبع: ماده ۱۰ قانون مدنی
پرسش ۶:اگر مرد از اجرای توافق مالی خودداری کند، چه ضمانت اجرایی وجود دارد؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
زن می‌تواند از دادگاه درخواست اجرای حکم کند. دادگاه می‌تواند از ابزارهای قانونی مانند توقیف اموال، ممنوع‌الخروجی، یا حکم جلب برای الزام مرد به اجرای توافق مالی استفاده کند.
منبع: ماده ۴۷ قانون حمایت از خانواده
پرسش ۷:آیا زن می‌تواند نفقه فرزند را در توافق مالی تعیین کند؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
بله، در توافق مالی باید مبلغ نفقه فرزند، نحوه پرداخت (ماهیانه یا سالانه)، و ضمانت اجرای آن مشخص شود. برای مثال:
"نفقه فرزند [نام فرزند] به مبلغ [مبلغ مشخص] به‌صورت ماهانه از سوی آقای [نام مرد] پرداخت خواهد شد. در صورت تأخیر، زن می‌تواند از دادگاه درخواست توقیف اموال کند."
منبع: ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی
پرسش ۸:آیا مرد می‌تواند پس از توافق بر پرداخت مهریه یا نفقه، درخواست کاهش مبلغ کند؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
بله، اگر مرد توانایی مالی خود را از دست بدهد، می‌تواند دادخواست اعسار بدهد و دادگاه ممکن است مبلغ یا اقساط را کاهش دهد.
منبع: ماده ۳ قانون اعسار
پرسش ۹:چگونه می‌توان در توافق مالی ضمانت اجرای مشخصی برای تقسیم اموال قید کرد؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
در متن توافق‌نامه باید قید شود که در صورت عدم اجرای توافق، طرف مقابل مجاز به درخواست توقیف اموال یا جریمه مالی است. مثال:
"در صورت عدم تقسیم اموال ظرف مدت [مدت مشخص]، طرف متعهد ملزم به پرداخت مبلغ [جریمه] خواهد بود."
منبع: ماده ۱۰ قانون مدنی
پرسش ۱۰:آیا توافق مالی می‌تواند شامل بخشش کامل حقوق مالی زن باشد؟
وکیل توافق مالی پس از طلاق پاسخ می دهد :
بله، زن می‌تواند در توافق مالی، تمام یا بخشی از حقوق مالی خود، مانند مهریه، نفقه یا اجرت‌المثل را ببخشد. این بخشش باید به‌صورت رسمی و در حضور دادگاه ثبت شود تا از ادعاهای بعدی جلوگیری شود.
منبع: ماده ۷۵۴ قانون مدنی (اسقاط حقوق)
مولفین :
محمد شیاسی ( کارشناس حقوقی و ریس هیات مدیره موسسه حقوقی عدالت گستران نگین ترنم )
سید صادق قریشی ( وکیل پایه یک دادگستری و مولف کتب حقوقی )
در صورت نیاز به مشاوره می توانید با وکلا و مشاورین موسسه حقوقی عدالت گستران نگین ترنم تماس بگیرید
خانم فاطمه اسمی
خانم فریده عبداللهی
خانم ملیحه علیخانی
طراحی و ساخت توسط :گروه مهر
کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به ساختنما می باشد.
